توضیح انواع افات
مواد و ترکیباتی را که برای تهیه فرمولاسیونهای حشرات و یا سهولت کاربرد آنها به کار می روند مواد کمکی مینامند که مهمترین آنها عبارتند از:
الف- حلالها (Solvents) :موادی هستند که حشره کش را داخل خود حل و به صورت محلول در می آورند.اکثر حشره کشها به میزان بسیار کمی در آب حل میشوند،بنابراین مواد روغنی مثل گزلین،پارافین،نفت سفید و دیگر روغنهای نفتی و معدنی از حلالهای رایج محسوبمیشوند.
ب- امولوسیون کننده ها (Emulsifiers or Emulsifying Agents) :عوامل و موادی هستند که موجب انتشار و تعلیق یک مایع در مایع دیگر مثل روغن در آب که در حالت عادی قابل اختلاط نیستندمیشوند.مواد امولوسیون کننده بصورت یک لایه نازک اطراف ذرات چربی را احاطه کرده و مانع ازاتصال آنها بهم و در نتیجه معلق ماندن در آب میشوند.
مهمترین امولوسیون های مصرفی در حشره کشها Triton X-100 و روغن های سولفونه مثل سولفواولئاتها و استرهای سولفونه هستند.
ج- مواد پخش کننده و خیس کننده (Spreading or Dispersing Agents-Wetting Agents) : بسیاری از مواد امولوسیون ساز بعنوان عناصر پخش کننده و خیس کننده بکار میروند.این مواد از طریق کاهش کشش سطحی روغن ها باعث پخش روغن های حشره کش بصورت یک لایه نازک در سطح آب میشوند.همچنین باعث پراکنده شدن یکنواخت پودر ها در آب و تشکیل سوسپانسیون میگردند.مهمترین این مواد شامل صابونها،ساپونین ها،ژلاتین،کازئین،آرد و ترکیبات سنتتیک مثل مواد کاتیون اکتیو،آنیون اکتیو و ترکیبات غیر یونیزه مثل ترتیون و توین هستند.
د- سینرژیستها: این مواد یا خود به تنهایی خاصیت حشره کشی نداشته و یا بسیار ضعیف هستند ولی وقتی به حشره کشها اضافه میشوند میزان سمیت و تاثیر آنها را افزایش میدهند.بعلاوه از این راه باعث کاهش میزان مصرف سم و صرفه جویی اقتصادی بخصوص در مورد سموم گیاهی میشوند.مهمترین سینرژیست های مصرفی در حشره کشها شامل پیپرونیل بوتوکساید،سولفوکساید،سزوکسان و سزامین یا روغن کنجد هستند.
برای تعیین میزان کشندگی سموم برای انسان ،حیوانات خونگرم،ماهی ها و حشرات شاخصهایی تعیین شده که برای هر سم ثبت و مشخص میگردد.مهمترین این شاخصها عبارتند از:
الف-LD50 یا دوز کشنده ی مسموم (Lethal Dose 50%) : عبارتست از مقداری از سم که از یک راه مشخص(تماسی،خوراکی یا تنفسی) روی دسته ای از حیوانات آزمایشگاهی با شرایط یکسان پس از 24 تا 48 ساعت 50% مرگ ومیر ایجاد کند.واحد LD50 ،میلیگرم در کیلوگرم وزن بدن است.برای مثال اگر LD50 سمی mg /kg/BW 100 باشد، مقدار لازم برای از بین بردن یک شخص 50کیلوگرمی معادل 5 گرم خواهد بود(100*50=5000mg).
ب- LC50 یا غلظت کشنده سموم (Lethal Concentration 50%): حداقل غلظت کشنده سمومی را که در هوا یا آب مصرف میشوند تعیین میکند و معمولا برای تعیین درصد مرگ و میر حشرات در هوا یا ماهی ها در آب توسط حشره کشها به کار میرود و مقدار آن بصورت PPM یا PPB و در هوا به صورت میلی گرم در مترمکعب تعیین میگردد.
مریم رخشانی، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
